مسأله جبر و اختیار در اندیشه مولانا
نویسندگان
چکیده
یکی از پیچیده ترین مسائل فلسفی و کلامی، مسأله جبر است و اختیار. این مسأله هرگاه با مسائلی دیگر چون «جبر و تفویض»، «خیر و شر»، «حق و تکلیف» و نظایر آن ها گره بخورد، پیچیده تر می شود. مولانا در خلال مثنوی و دیوان شمس تبریزی این مسأله غامض را با چاشنی اندیشه چاره جوی و ذوق سرشار خود شکافته و هرچند پاسخی روشن برای آن نیافته، لیکن به تر از هر متکلمی در این عرصه پر تزاحم ظاهر شده است. این مقاله، نظری و گذری است بر این مسأله، با توجه به نگرش مولانا جلال الدین محمد بلخی.
منابع مشابه
مسأله جبر و اختیار در اندیشة مولانا
یکی از پیچیده‌ترین مسائل فلسفی و کلامی، مسألة جبر است و اختیار. این مسأله هرگاه با مسائلی دیگر چون «جبر و تفویض»، «خیر و شر»، «حق و تکلیف» و نظایر آن‌ها گره بخورد، پیچیده‌تر می‌شود. مولانا در خلال مثنوی و دیوان شمس تبریزی این مسألة غامض را با چاشنی اندیشة چاره‌جوی و ذوق سرشار خود شکافته و هرچند پاسخی روشن برای آن نیافته، لیکن به‌تر از هر متکلمی در این عرصه پر تزاحم ظاهر شده است. این مقاله، نظری...
متن کاملنگاه دیگرگونة مولانا به مسألۀ جبر و اختیار
جبر و اختیار از مسائل مهم کلامی ـ دینی است که در عرفان و فلسفه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با پذیرش جبر، معمای مسؤولیت انسان و معمای خلق گناه از سوی خدا مطرح می‌شود و با قبول اختیار (تفویض) معمای محدود شدن قدرت خدا و استثناپذیری، قانون استثناناپذیر علّیّت چهره می‌نماید. متکلمان، فلاسفه و عرفا، هر یک با معیارهای خود کوشیده‌اند به حل معماها نایل آیند. مولانا با نگاهی دیگرگونه به موضوع: اول...
متن کاملپیوند مسأله تفسیری تکلیف در حد وسع و مسأله کلامی جبر و اختیار
This article has no abstract.
متن کاملبررسی تطبیقی اندیشه های کلامی مولانا جلال الدین و مولوی کرد دربارۀ جبر و اختیار
پژوهش پیش رو دربارۀ مسئلۀ کلامی جبر و اختیار از دیدگاه سید عبدالرحیم تاوهگوزی، مشهور به مولوی کرد (1222ـ1300 ق.) و مولانا جلالالدین محمد بلخی (606ـ672 ق.) است. مولوی کرد در منظومه های کلامی خود به تفصیل به مباحث کلامی و از جمله مسئلۀ جبر و اختیار پرداخته و تلاش میکند این مسئله را در محدودۀ افکار و اندیشه های ابوالحسن اشعری و البته تا حدودی متفاوت با رویکرد و روش او بیان کند. مولانا جلال ا...
متن کاملنگاه دیگرگونه مولانا به مسألۀ جبر و اختیار
جبر و اختیار از مسائل مهم کلامی ـ دینی است که در عرفان و فلسفه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با پذیرش جبر، معمای مسؤولیت انسان و معمای خلق گناه از سوی خدا مطرح می شود و با قبول اختیار (تفویض) معمای محدود شدن قدرت خدا و استثناپذیری، قانون استثناناپذیر علّیّت چهره می نماید. متکلمان، فلاسفه و عرفا، هر یک با معیارهای خود کوشیده اند به حل معماها نایل آیند. مولانا با نگاهی دیگرگونه به موضوع: اول...
متن کاملبررسی تطبیقی اندیشه‌های کلامی مولانا جلالالدین و مولوی کرد دربارۀ جبر و اختیار
پژوهش پیش رو دربارۀ مسئلۀ کلامی جبر و اختیار از دیدگاه سید عبدالرحیم تاوهگوزی، مشهور به مولوی کرد (1222ـ1300 ق.) و مولانا جلالالدین محمد بلخی (606ـ672 ق.) است. مولوی کرد در منظومه‌های کلامی خود به‌تفصیل به مباحث کلامی و از جمله مسئلۀ جبر و اختیار پرداخته و تلاش میکند این مسئله را در محدودۀ افکار و اندیشه‌های ابوالحسن اشعری و البته تا حدودی متفاوت با رویکرد و روش او بیان کند. مولانا جلال‌ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشنامه ادب حماسیجلد ۶، شماره ۹، صفحات ۴۹-۵۳
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023